بررسی ارتباط بین نیمرخ روانی و عود بیماری اعتیاد

موضوع:

بررسی ارتباط بین نیمرخ روانی و عود بیماری اعتیاد در مراجعه كنندگان به كلینیك فوق تخصصی ترك اعتیاد (۱۶ تا ۴۵ سال مذكّر)

بیان مسأله:

وابستگی روانی عبارت است از یك حالت خاص كه به وسیله ولع و احساس اجبار شدید در ادامه مصرف یك دارو و یا ماده مخدر شخص می گردد و این احساس دلع معمولاً به خاطر استفاده از لذت و اثرات دلخواه آن است بنابراین وابستگی روانی علاوه بر نوع ماده مصرفی به حالات روحی و روانی فرد مورد نظر هم مربوط است.

یكی از مشخصات برجسته وابستگی روانی Craving (اشتیاق) است كه عبارت است از یك تمایل بسیار شدید و غیر عادی نسبت به مصرف ماده مخدر كه تقریباً به ندرت می توان چیز دیگری را جایگزین آن نمود در بالاترین و شدیدترین درجه اشتیاق ممكن است فرد هر اقدامی را به منظور تأمین و تهیه مواد انجام دهد كه این قسمت به عنوان رفتار كلیشه ای و قالبی معتادان شناخته می شود. تحقیقات نشان می دهد كه بسیاری از عوامل در علت شناسی و تداوم اعتیاد دخالت دارند كه یكی از عوامل می تواند جنبه های روانپزشكی اعتیاد باشد بیشتر شواهد روانپزشكی مبیّن این حقیقت است كه اعتیاد به مواد مخدر به ویژه هروئین می تواند ناشی از اختلالات عمده و شدید روانی و یا شخصیتی باشد تحقیق وایلتت در سال ۱۹۶۲ همین نظریه را تأئید كرد كه نیمرخ روانی معتادها متفاوت تر و غیر عادی تر از افراد سالم است.

تحقیق جیر نیز در سال ۱۹۹۰ نشان داد كه افراد مبتلا به بیماریهای روانی مشكلات مربوط به داروها را بروز بدهند.

بنابراین در این تحقیق با مسائل زیر روبه رو هستیم:

۱- آیا نیمرخ روانی افراد بر اساس مقیاسهای M. M. P. I در گروهی كه بعد از سم زدایی بازگشت مجدد را داشتند با گروهی كه بازگشت نداشتند متفاوت است؟

۲- آیا بین نیمرخ روانی افراد و مصرف مجدد رابطه وجود دارد؟

۳- آیا میان نیمرخ روانی و دفعات بازگشت به مصرف مواد رابطه وجود دارد؟

۴- در صورت وجود رابطه آیا می توان با استفاده از نیم رخ روانی بازگشت مجدد افراد را پیش بینی نمود؟

۵- فایده و اهمیت پژوهش:

سوء مصرف وابستگی به مواد مخدر با دوره های بهبود و عود آن شخص می گردد و در یك بررسی كلاسیك توسط هانت، بارنت و برانج در (۱۹۷۱) نشان داده شد كه هروئین، نیكوتین و الكل با درجات و الگوهای مشابهی از عود همراه بودند این پژوهشگران نشان دادند كه اعتیاد افراد درمان شده در مدت ۱۲ ماه بازگشت نمود. آنها اشاره كردند كه این یافته ها انعكاس فرایندهای معمولی است كه زیر بنای اعتیاد را تشكیل می دهند.

فرضیه های پژوهش:

۱- مقیاسهای روایی آزمودنی ها در گروهی كه بعد از سم زدایی مصرف مجدد نداشتند با گروهی كه مصرف مجدد داشتند تفاوت معنی دار دارند.

۲- بین دو گروه در خصوصیت خودبیمار انگاری تفاوت معنی دار وجود دارد.

۳- بین دو گروه در خصوصیت افسردگی تفاوت معنی دار وجود دارد.

۴- بین دو گروه ما در خصوصیت هستیری تفاوت معنی دار وجود دارد.

۵- بین دو گروه در خصوصیت جامعه رنجوری تفاوت معنی دار وجود دارد.

۶- بین دو گروه در خصوصیت پارانوئید تفاوت معنی دار وجود دارد.

۷- بین دو گروه در خصوصیات ضعف روانی، اسكیزوخرنی، هیبومانی تفاوت معنی داری وجود دارد.

۸- بین نیمرخ روانی و مصرف مجدد بعد از سم زدایی رابطه وجود دارد.

۹- بین نیمرخ روانی و دفعات مصرف مجدد بعد از سم زدایی رابطه وجود دارد.

فصل سوم

- روش تحقیق

- روش انتخاب نمونه و تعداد نمونه ها

- روش جمع آوری اطلاعات

- متغیرهای تحقیق

- ابزار تحقیق

- روش های آماری مورد استفاده در این پژوهش.

روش تحقیق: تحقیق مورد مطالعه از نوع پس رویدادی مقایسه ای و بررسی ارتباط است.

جامعه آماری: متشكل از كلیه بیماران مراجعه كننده به كلینیك

روش انتخاب نمونه تعداد نمونه ها: برای انتخاب نمونه ابتدا بیمارانی كه در طول یك ماه بعد از سم زدایی مصرف مجدد داشتند از بیمارانی كه مصرف نداشتند جدا شدند. سپس افراد بالای ۴۵ سال به علت اینكه در محدوده سنی مورد نظر برای پژوهش نبودند و افراد بیسواد كه پرسشنامه M. M. P. I برای چنین افرادی قابل اجرا نیست از پرونده های مورد بررسی حذف شدند. به این ترتیب تعداد ۳۰ نفر بودند كه مصرف مجدد داشتند انتخاب شدند سپس جهت مقایسه از میان پرونده های بیمارانی كه مصرف نداشتند به روش تصادفی ساده و قرعه كشی ۳۰ نفر بیمار به عنوان نمونه انتخاب شدند.

ابزار تحقیق: ابزار تحقیق در این پژوهش پرسشنامه شخصیتی منیه سوتا است این پرسشنامه به سال ۱۹۴۳ به وسیله هاتا وی مك گنلی در دانشگاه منیه سوتا ساخته شد. هم به صورت فردی وهم به صورت گروهی قابل اجرا است. فرم های گوناگون این پرسشنامه را می توان در گروه های سنی بالاتر از ۱۶ سال و با افرادی كه حداقل ۸ كلاس تحصیلات هستند اجرا كرد.

اعتبار و روایی آزمون:

روشهای آماری مورد استفاده در این پژوهش:

فصل اول:

- مقدمه

- بیان مسأله

- فایده و اهمیت تحقیق.

- فرضیه های پژوهش.

- تعریف اصطلاحات.